Over Yoga

Hier bespreken we een aantal termen en begrippen die we regelmatig gebruiken tijdens onze lessen in Asthanga, Yin, Flow en Soft (Hatha) Yoga in Goes.

Betekenis Yoga. Het woord ‘yoga’ is afgeleid van het Sanskriet woord Yuj dat ‘verbinding’ betekent.

Er wordt veel gezegd en geschreven over yoga. Er doen vele meningen de ronde en ook wij hebben er een. Yoga is volgens ons een prachtige en krachtige manier om dichter bij jezelf te komen. Fysiek of mentaal of beide. De redenen waarom mensen in deze tijd aan yoga doen zijn legio. Rust, kracht, flexibiliteit, ontspanning, verbinding, bewustzijn, energie, balans, vrijheid, dit zijn er slechts enkele. Wat je drijfveer ook is om yoga te doen, wij vinden het vooral heel belangrijk dat het jouw yoga is. Voor ons telt niet hoe een pose er van buiten uitziet, maar hoe de pose van binnen aanvoelt.

Je eigen lichaam is je belangrijkste yogaleraar. Als je daar goed naar luistert, ben je in staat om elke keer weer een vorm van yoga te creëren die voor jou persoonlijk de meeste voordelen biedt.

Yoga gaat ook over de manier waarop je naar jezelf kijkt en daaruit voortvloeiend de manier waarop je naar de wereld om je heen kijkt.

Met mildheid. Met aandacht. Met geduld. Met humor.

 

Zie: Yoga, goed om te weten

 

Yoga beschikt hiervoor over een aantal gereedschappen, waarvan we er een aantal kort zullen toelichten.

 

Asana’s

Asana’s (houdingen of poses) vormen een belangrijk onderdeel van de beoefening van yoga.  Asana’s zijn in de loop der eeuwen ontwikkeld met de bedoeling om elke spier, zenuw en klier in het lichaam te activeren en zo het lichaam gezond te houden. Maar minstens net zo belangrijk is de manier waarop ze de geest tot rust brengen. Oorspronkelijk zijn de asana’s de voorbereiding op meditatie.
Bij elke asana draait het om het verkrijgen van balans tussen moeite en gemak. Tussen inspanning en ontspanning. Of, in het Sanskriet, tussen Sthira (kracht, stabiliteit) en Sukha (gemak, zachtheid).
Asana’s versterken en versoepelen de spieren. Het lichaam krijgt zodoende meer bewegingsvrijheid en meer ruimte. Ze bevrijden het lichaam van fysieke en/of mentale spanningen en blokkades en vergroten het lichamelijk bewustzijn. De bewustwording van spanningen in ons lichaam geeft de mogelijkheid om deze spanning (gemakkelijker) los te laten. Zodoende kunnen lichamelijke klachten, zoals stijfheid in nek en schouders, rugklachten enz. verminderen of mogelijk zelfs verdwijnen.
Met de beoefening van asana’s voel en ervaar je je eigen lichaam van binnenuit. Ze houden lichaam en geest gezond en sterk.

Een belangrijk punt is hierbij het volgende:

Wat bij de westerse yoga meestal vergeten wordt is het feit dat yoga ooit ontwikkeld is voor Indiase jongemannen. Voor hen werden ook de asana’s ontwikkeld. Maar in onze huidige westerse wereld zijn er maar weinig mensen die de lichaamsbouw hebben van een jonge Indiase man (die bij wijze van spreken in kleermakerszit geboren wordt). Ieder mens heeft een bepaalde opbouw van beenderen, waarvan er geen tweede bestaat. Dat betekent dat de ene yogabeoefenaar nooit een asana op precies dezelfde manier kan uitvoeren als een andere.

Pranayama

Pranayama is een samenvoeging van twee termen uit het Sanskriet. Prana, wat zoveel betekent als vitale levensenergie of levenskracht. En Ayama, wat in dit geval beheersen of verlengen betekent.

Pranayama in de simpelste zin kan dus worden vertaald als het beheersen van de adem.

Met de juiste begeleiding kan iedereen ademhalingstechnieken leren. Door het aanleren van verschillende ademhalingstechnieken wordt je natuurlijke weerstand tegen negatieve invloeden van buitenaf groter. Door de yogahoudingen (asana’s) en ademhalingstechnieken (pranayama) te beoefenen zal het lichaam meer energie (prana) opnemen en vasthouden. Daardoor neemt de fysieke en mentale kracht toe.

De ademhaling die wij veel gebruiken in de les is de Ujjayi-ademhaling. Ujjayi betekent letterlijk overwinning. Hij wordt uitgevoerd door een zacht geluid in je keel te maken. Alsof je een spiegel wil laten beslaan maar dan met je lippen zachtjes gesloten. Dit geluid wordt ook wel omschreven als ‘wind in de bomen’ of minder poetisch ‘Darth Vader’.

Vinyasa

Vinyasa is de unieke, vloeiende beweging van de ene asana naar de andere. Het is meer dan een eenvoudige reeks van bewegingen. Het is een dynamisch huwelijk tussen je binnen- en buitenwereld. Een ritmische dans waarbij adem en beweging  samenkomen. Adem leidt de dans altijd. Beweging volgt. Een manifestatie van energie. Vinyasa staat voor balans, een evenwicht van kracht en flexibiliteit. Lichtheid en zwaarte. Beweging en stilte.

 

 

Bandha’s

Bandha is Sanskriet en betekent letterlijk afsluiting. Bandha’s worden ook wel spiersloten of energiesloten genoemd. Ze verzegelen de prana, de energie die in het lichaam is opgeslagen tijdens de beoefening van yoga. Ze bewaken en beheren deze energievoorraden. Door activering van een bandha wordt de energie geleid naar de lichaamsweefsels en organen die er behoefte aan hebben.

Er zijn vier soorten bandha’s, te weten:

Mula bandha oftewel bronslot of wortelslot. Activeren door het aanspannen van je bekkenbodem spieren.

Uddiyana bandha ofwel opvliegend slot. Activeren door aanspannen buikspieren en intrekken van het middenrif. De prana wordt in de romp van lichaam omhoog gestuwd.

Jaladhara bandha ofwel kinslot. Activeren door kin tegen borst te duwen (afsluiting met de kin en voorkomt energie niet omhoog uit lichaam ontsnapt)

Maha bandha: gelijktijdige uitvoering van Mula-, Uddiyana- en Jaladhara bandha.

Dristhi

Dristhi is een punt waar je naar kijkt maar het heeft weinig te maken met het fysieke kijken. Het is binnenwaarts gericht. Je fixeert je blik weliswaar op een punt buiten jezelf of een plek op je lichaam, maar de ware bedoeling van de dristhi is om je aandacht naar de details van je oefening te brengen: de adem, de bandha’s, je lichaam, je geest. De dristhi is ontwikkeld als hulpmiddel om tijdens het oefenen je balans te houden tussen het naar binnen en het naar buiten richten.

De algehele vuistregel is: laat je blik gaan in de richting van de strekking die je maakt.

Mudra

Een mudra (letterlijke betekenis zegel of gebaar) is een term uit de Indiase cultuur. Het is een bepaalde houding van de hand die van dienst is tijdens het uitvoeren van meditatie of pranayama. Soms is het nut van een mudra, dat de concentratie beter vastgehouden kan worden. Een yogi verklaart dit in het beter doorstromen van de prana-energie tussen de ene en de andere vingers. Op andere momenten is een mudra puur praktisch van nut aangezien de vingers dan een neusgat afsluiten wanneer het de bedoeling is dat er door het andere neusgat ingeademd wordt. Het kan alleen een houding van een of beide handen zijn, waarbij de mudra’s voornamelijk worden beoefend tijdens het mediteren. Volgens de yogaleer stroomt er prana uit de vingertoppen die van de ene naar de andere vinger geleid kan worden, door de vingers tegen elkaar aan te houden.